Wereldwijd zijn er ongeveer 23 miljoen mensen die Nederlands spreken. Het Nederlands wordt behalve in Nederland (inclusief de eilanden Curaçao, Aruba en Sint Maarten), ook in België en Suriname als moedertaal gehanteerd. Daarnaast is een creoolse versie van het Nederlands in Zuid Afrika te vinden. Enkele minderheden in Frankrijk en Duitsland spreken eveneens Nederlands, zij het in een dialectvorm. Ook in Indonesië, een voormalige kolonie van Nederland wordt nog Nederlands gesproken, hierbij gaat het echter vooral om de oudere generatie.
Het Nederlands is een West-Germaanse taal, waarbij vooral de Franken een grote stempel gedrukt hebben op het ontstaan van de Nederlandse standaardtaal. Dit verklaart tevens de grote overeenkomsten tussen het Duits en Nederlands. Het Frankisch ontwikkelde zich reeds in de vroege Middeleeuwen en zou tegenwoordig aangeduid worden als Oudnederlands. Aanvankelijk werden diverse dialecten gesproken, omdat een groot deel van de bevolking analfabeet was. Tegen de 16e eeuw werd echter niet alleen vooruitgang geboekt onder de normale bevolking en begon deze zich steeds vaker te ontwikkelen, maar werd ook overgegaan tot het vormen van een uniforme taal zowel in woord als geschrift. Aan de basis hiervan staat de vertaling van de statenbijbel, die bekend staat als de Statenvertaling, in 1673. Uiteindelijk werd van enkele dialecten een standaard Nederlands samengesteld.
Het oudste boek uit de Nederlandse literatuur dateert uit 900. Aangezien dit echter een vertaalde versie vanuit het Latijn is, gelden de geschriften uit de 12e eeuw als het startpunt van de Nederlandse literatuur. Lange tijd werd het 11e-eeuwse ‘hebban olla vogala nestas bigunnan’ als de oudste Nederlands tekst beschouwd. Tegenwoordig worden 10e-eeuwse psalmen als het eerste op schrift gestelde Nederlands gezien, hoewel sommige onderzoekers de Utrechtse doopgelofte uit de 8ste eeuw als het begin aanduiden. Bij de laatste tekst is het echter onduidelijk of het daadwerkelijk om Oudnederlands gaat.
Prijs berekenenDe Nederlandse taal vond zijn weg over de hele wereld tijdens de vele ontdekkingsreizen, maar vooral ook tijdens de kolonisatie van overzeese gebieden, waaronder Suriname en Indonesië. Terwijl in Suriname het Nederlands nog steeds als officiële taal geldt, is Indonesië overgestapt op een eigen taal na de onafhankelijkheid. In Zuid Afrika wordt het Oudnederlands gesproken, dat door de meeste Nederlanders prima verstaan kan worden. In 1980 heeft Nederland samen met België een verdrag ondertekend voor de gezamenlijke behartiging van de Nederlandse taal. In 2004 heeft Suriname zich ook aangesloten bij de Nederlandse Taalunie.
Nederland | De Nederlandse taal |
Suomi | Hollannin kieli |